Thần linh Đạo Then

các thần linh được then thờ cúng ở ban thờ Then cũng như là những thần linh mà Then phái thỉnh mời khi tiến hành nghi lễ:

• Ngọc Hoàng và các Thiên tướng
• Tổ nghề Then và dòng dõi Then
• Các thần linh địa phương (Các Hoàng Thành, thổ thần)

Ngọc Hoàng ở vị trí cao nhất. Ngọc Hoàng là vua cha có quyền cấp sắc cho các Then.

Tuy có nét chung là các vị thần linh trị vì trên trời trấn giữ các phương, theo quan niệm của Đạo Giáo hay Phật Giáo… Nhưng tên gọi và cách sắp xếp ngôi thứ bậc của các vị thiên tướng được mời nhật đồng trong nghi lễ Then thì mỗi nơi mỗi khác.

Các thiên tướng của đạo Then phần lớn là các vị thần trong đạo giáo thậm chí cả phật giáo nữa: Như Tam Thanh, Phật bà Quan thế Âm Bồ Tát, Tề Thiên Đại Thánh, Phật Bảo, Tăng Bảo, Thiên Lôi, Đại Lôi, Huyền Thiên Thượng Đế, Thiên Bồng Thiên Ru.., Hoả Lôi, Ngũ Lôi,,,,Bạch Xà, Hắc Hổ,..Trong danh sách các vị thiên tướng đó ta còn thấy các vị Thánh của Đạo Giáo Việt Nam như Đức Thánh Trần, thần độc cước, thậm chí cả Phạm Nhan (vị hung thần cai giữ bệnh tật) tướng Hoả Thang, tướng Hác (Hân). Các vị thiên tướng trấn giữ các cửa mà trong hành trình cấp sắc Then phải trải qua.

Như vậy có thể thấy hệ thống thần linh được thờ phụng của Then thật là đa dạng với từng địa phương khác nhau (Then Tày Nùng, Then Lạng Sơn, Then Thái Trắng…)